ނަމެއް ނެތް ރަށުގެ ގޮނޑުދޮށުގައި
ނަމެއް ނެތް ރަށެއްގެ ރީތި ގޮނޑުދޮށެއްގައި، ކުލަގަދަ ކުކުޅަކާއި ފަތުލާ ގުރައެއް ދިމާވިއެވެ. ކުކުޅަކީ ފަޚުރުވެރި، ބޮޑާ ދޫންޏެކެވެ. އޭގެ ތުނބުޅި ރަތް ކުލައިގައި ވިދާ، ފިޔަތައް ރަން ރީނދޫ ކުލައިގައި ދިއްލިފައިވެއެވެ. ފަތުލާ ގުރައަކީ ހަނި، ދިގު ތުނބުޅިއެއް ހުރި، މުޅި ހަށިގަނޑު ހުދުކޮށް ހުންނަ ދޫންޏެކެވެ.
ކުކުޅު ބުންޏެވެ، "މިއީ އަހަރެންގެ ގޮނޑުދޮށް. މިތަނުން ދާންވީ ނޫންހެއްޔެވެ؟"
ފަތުލާ ގުރާ ޖަވާބު ދިނެވެ، "މިއީ އެންމެންގެ ގޮނޑުދޮށް. އަހަރެން މިތާ ހުންނާނަމެވެ."
ދެ ދޫނި އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް ނުރުހުމުގެ ނަޒަރަކުން ބަލަން ފެށިއެވެ. ކުކުޅު އޭގެ ފިޔަތައް ފުޅާކޮށް، ބާރަށް "ކުކުރުކޫ" ކިޔައިފިއެވެ. ފަތުލާ ގުރާ އޭގެ ދިގު ތުނބުޅި މައްޗަށް ނަގައި، ބާރު އަޑަކުން "ކާ ކާ" ގޮވައިފިއެވެ.
ކުއްލިއަކަށް، ކުޑަކުޑަ ރާޅެއް އައިސް ދެ ދޫނީގެ ފައިތިލައިގައި ޖެހުނެވެ. ދެ ދޫންޏަށްވެސް ހީވީ އަނެއް ދޫނި ކައިރިއަށް ޖެހިލީ ކަމަށެވެ. މިކަމާ ދެ ދޫނި ވަރަށް ރުޅިއައެވެ. ދެން ފެށުނީ ވަރުގަދަ ހަނގުރާމައެކެވެ. ކުކުޅު އޭގެ ތޫނު ނިޔަފަތިން ފަތުލާ ގުރާގެ ފަޅިއަށް ޖަހަން އުޅުނެވެ. ފަތުލާ ގުރާ އޭގެ ދިގު ތުނބުޅިން ކުކުޅުގެ ބޮލުގައި ޖަހަން މަސައްކަތް ކުރިއެވެ.
މިހެން ތިއްބާ، އެހެން ދޫންޏެއް އައިސް ދެ ދޫންޏަށް ގޮވާލިއެވެ. "ތި ކަންތައް ހުއްޓާލާށެވެ! މި ރީތި ގޮނޑުދޮށް ހަލާކުވާނެއެވެ. އަދި ތިޔަ ދެ ދޫންޏަށްވެސް ގެއްލުން ވާނެއެވެ."
މި ބަސްތައް އަޑުއިވުމުން، ދެ ދޫނި މަޑުމަޑުން ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލައިފިއެވެ. ދެން އެ ދެ ދޫނި އެއްބަޔަކު އަނެއް ބަޔަކަށް ބަލާލިއެވެ. ކުކުޅު ބުންޏެވެ، "މާފުކުރާށެވެ. އަހަރެން ބޮޑާވެއްޖެއެވެ." ފަތުލާ ގުރާވެސް ބުންޏެވެ، "އަހަރެންވެސް މާފަށް އެދެމެވެ. މިއީ އެންމެންގެ ގޮނޑުދޮށެވެ."
އެ ދުވަހުގެ ފަހުން، ކުކުޅާއި ފަތުލާ ގުރާ ވެގެން ދިޔައީ ރަނގަޅު ރައްޓެހިންނަށެވެ. އެ ދެ ދޫނި ގޮނޑުދޮށުގައި އެކުގައި ކުޅެ، މަޖާ ކުރަން ފެށިއެވެ. އަދި އެހެން ދޫނިތަކަށްވެސް އެ ގޮނޑުދޮށުގައި އުޅެވޭނެ ގޮތް ހަދައިދިނެވެ. މިގޮތަށް، ނަމެއް ނެތް ރަށުގެ ގޮނޑުދޮށަކީ ހުރިހާ ދޫންޏެއްގެ އުފާވެރި ތަނަކަށް ވެގެން ދިޔައެވެ.