މާމަގެ ބަގީޗާ
އައިރާ، މަޚްތޫމް އަދި ނާޔާ އަކީ ވަރަށް ގާތް ރަހުމަތްތެރިންނެވެ. އެކުދިން ކޮންމެ ހުކުރެއްގައި މާމަގެ ގެއަށް ދެއެވެ. މާމަގެ ގޭގައި ވަރަށް ރީތި ބަގީޗާއެއް ވެއެވެ. އެ ބަގީޗާގައި ކުލަކުލައިގެ މާތަކާއި، މޭވާ ގަސްތައް ހުރެއެވެ. އެދުވަހު ކުދިން ބަގީޗާގައި ކުޅެން ފެށިއެވެ. އައިރާ މާ ކޮޅުތައް ބަލަމުން ދިޔައެވެ. މަޚްތޫމް ގަސްތަކުގައި އެލުވިފައިވާ މޭވާތައް ގުނަން ފެށިއެވެ. ކުޑަކުއްޖާ ނާޔާ ފެހި ވިނަތަކުގެ މަތީގައި ދުވެ އުޅުނެވެ. ކުއްލިއަކަށް ނާޔާ ހަޅޭއްލަވައިގަތެވެ. "ބަލަ! ބަލަ! މިތާ ކުޑަ ދޫންޏެއް އެބައޮތް!"
ކުޑަ ދޫނި
ތިން ކުދިން އެއްވެ، ކުޑަ ދޫނި ބެލިއެވެ. އެއީ ވަރަށް ރީތި، ކުލަ ކުލައިގެ ދޫންޏެކެވެ. އޭގެ އެއް ފިޔަގަނޑު ކުޑަކޮށް ތެޅިފައި ހުއްޓެވެ. ދޫނި ބިރުން އުޅޭހެން ހީވިއެވެ. "މިއަށް އެހީވާން ޖެހޭ،" އައިރާ ބުންޏެވެ. މަޚްތޫމް ވެސް އެއްބަސްވިއެވެ. "އާނ، އަޅުގަނޑުމެން މިއަށް ރައްކާތެރިކަން ދޭންވީ." ނާޔާ ދޫނި ފަރުވާތެރިކަމާއެކު އަތަށް ނެގިއެވެ. "ކުޑަ ދޫންޏާ، ބިރުނުގަންނާތި. އަޅުގަނޑުމެން ކަލެއަށް އެހީވާނަން،" ނާޔާ ލޯބިން ބުންޏެވެ. ކުދިން ނިންމީ ދޫނި ގެއަށް ގެންގޮސް ބެލުމަށެވެ.
ދޫންޏަށް އެހީވުން
ކުދިން ދޫނި ގެއަށް ގެނެސް، ޝޫ ފޮށްޓެއްގައި ގޮދަޑިއެއް ހެދިއެވެ. އައިރާ މަޑުމަޑުން ދޫންޏަށް ކާންދިނެވެ. މަޚްތޫމް ދޫނީގެ ވާހަކަ ހުރި ފޮތެއް ކިޔަން ފެށިއެވެ. "މިބުނަނީ ދޫންޏަށް ފެންވެސް ބޭނުންވާނެ ކަމަށް،" މަޚްތޫމް ބުންޏެވެ. ނާޔާ އަވަހަށް ކުޑަ ތަށްޓެއްގައި ފެން ގެނެސް ދިނެވެ. "އަޅުގަނޑުމެން މިއަށް ނަމެއް ދޭންވީ،" ނާޔާ ހުށަހެޅިއެވެ. "ރަނގަޅު ވާހަކައެއް! ނަން ކިޔާނީ ޗިކޫ،" އައިރާ ބުންޏެވެ. އެންމެންވެސް އެއްބަސްވިއެވެ. ކުދިން ދުވަހު މުޅިދުވަސް ހޭދަކުރީ ޗިކޫއަށް އަޅާލަމުންނެވެ.
ޗިކޫގެ ރަށްޓެހިން
ދުވަސްތަކެއް ފަހުން، ޗިކޫގެ ފިޔަގަނޑު ރަނގަޅުވިއެވެ. ކުދިން ޗިކޫ ގެންގޮސް ބަގީޗާއަށް ދޫކޮށްލިއެވެ. ޗިކޫ އުފަލުން ބަގީޗާގައި ބުރުބުރި އެޅިއެވެ. ކުއްލިއަކަށް އެހެން ދޫނިތަކެއް އައިސް ޗިކޫގެ ކައިރީގައި ޖަމާވިއެވެ. "ބަލަ! ޗިކޫގެ ރަށްޓެހިން!" ނާޔާ އުފަލުން ގޮވާލިއެވެ. އައިރާ ހިނިތުންވެލަމުން ބުންޏެވެ، "ޗިކޫ ދެން އެކަނި ނޫޅޭނެ. ރަށްޓެހިން ލިބިއްޖެ." މަޚްތޫމް ފޮތެއްގައި މި މަންޒަރު ކުރަހަން ފެށިއެވެ. ކުދިން އުފަލުން ފުރިގެންވިއެވެ. އެމީހުން ދޫނިތަކަށް އަޅާލުމުގެ މުހިންމުކަން ދަސްވިއެވެ.
ޗިކޫގެ ގެ
އެއްދުވަހަކު، ކުދިން ބަގީޗާއަށް ދިޔައިރު ޗިކޫ ފެނުނީ މަތީގައި ހުރި ގަހެއްގެ ގޮފީގައެވެ. "އެއީ ޗިކޫގެ ގެ ކަންނޭނގެ،" މަޚްތޫމް ބުންޏެވެ. ބައިނޮކިއުލަރއަކުން ބަލާލިއިރު ފެނުނީ ގަހުގައި ހުރި ގޮށްޓެކެވެ. ނާޔާ ހިތްދަތިވެ ބުންޏެވެ، "ޗިކޫ ދެން އަޅުގަނޑުމެންނާއެކު ނޫޅޭނެތަ؟" އައިރާ ނާޔާގެ ބޮލުގައި ފިރުމަމުން ބުންޏެވެ، "ނާޔާ، ޗިކޫ މިހާރު އޭގެ އަސްލު ގެއަށް ދިޔައީ. އެއީ ރަނގަޅު ކަމެއް." މަޚްތޫމް އިތުރު ކުރިއެވެ، "އާނ، ދޫނިތަކަށް އެންމެ ރަނގަޅީ މިނިވަންކަމާއެކު އުޅުން." ކުދިން އެއްބަސްވިއެވެ. އެމީހުންނަށް އެނގުނީ ޗިކޫ ދޫކޮށްލުމަކީ ހެޔޮކަމެއްކަމެވެ.
ހަނދާންތައް
ހަފްތާތަކެއް ފަހުން، ކުދިން އަނެއްކާވެސް މާމަގެ ބަގީޗާއަށް ދިޔައެވެ. އެމީހުން ގެންދިޔައީ ޗިކޫގެ ހަނދާނުގައި ހަދާފައިވާ ފޮތެކެވެ. އެފޮތުގައި ޗިކޫގެ ފޮޓޯތަކާއި ކުރެހުންތައް ހުއްޓެވެ. "މިއީ ޗިކޫ ފުރަތަމަ ފެނުނު ދުވަހުގެ ފޮޓޯ،" އައިރާ ބުންޏެވެ. މަޚްތޫމް ހަނދާންކޮށްދިނެވެ، "އަޅުގަނޑުމެން ޗިކޫއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް އަޅާލިން." ނާޔާ ހިނިތުންވެލަމުން ބުންޏެވެ، "އަޅުގަނޑަށް އުފާވޭ ޗިކޫ ރައްކާތެރިކަމާއެކު އޭގެ ގެއަށް ދިޔައީތީ." ކުދިންނަށް އެނގުނީ ކުދި ސޫފާސޫފިތަކަށްވެސް އޯގާތެރިވާން ޖެހޭކަމެވެ. އެމީހުން ނިންމީ ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ވަށައިގެންވާ ތަކެއްޗަށް ހެޔޮކޮށް ހިތުމަށެވެ.